Gram negatif basil olup insanlara vektörlerle bulaşır. Özellikle kedilerin patilerine kolonize olduğu için cat scrach-kedi tırmığı hastalığı olarak bilinir. B. henselae ve B. quintana özellikle HIV pozitiflerde görülen döküntü ve lenfadenopati ile seyreden bacillary angiomatosis tablosuna neden olur.
İlk defa 1931 yılında CSD tanımlanmış ve Regnery 1992 de bakteri tanımlamıştır. Gram negatif basiller içinde yaşadıkları eritrositlerin damar duvarına tutunarak hasarlara neden olur. Çoğu durumda hastalık kendini sınırlar iken bazen tedavi edilmeyen olgularda mortal seyredebilir.
Epidemiyoloji
Dünyanın her alanında görülebilir. Her yıl olgu sayısı 24.000 den fazla olarak rapor edilmektedir. Daha sıklıkla erkeklerde görülür ve kedilerle temas sonrası hastalarda ateş, lenfadenopati ile seyreden bir tablo oluşur. Lenfadenomegali ve çeşitli organlarda kitle oluşturması nedeni ile malignite ile karışabilmektedir.
Bulaş yolları
İnsanlara bitle, kedi ve köpek pireleri ile temas sonucu bulaşır.
Klinik
Akut ve kronik formu mevcuttur. Kedilerin tırnak aralarında bakeri bulunabileceği için tırmalama sonrası ateş, baş ağrısı ve yakın lenfadenopati ile seyreden tablo
görülebilir. bu süreçte organ tutulumları görülebilir. İnkubasyon süresi 7-14 gündür. Bakterinin girişe yakın proksimal kısımda ve ipsilateral kulak arkasında lenf nodlarında büyüme görülebilir. Hastalarda baş ağrısı, halsizlik ve ateş vardır. Bazen kaşıntısız papüler veziküler döküntüler görülebilir. Lenfadenopati 1-3 ay içinde kendiliğinden kaybolabilir. Bazı durumlarda 1-2 yıl kalabilir ve malignite ile karıştırılabilir. Karın ağrısı ile hepatik mikroapseler görülebilir. En sık görülen nörolojik klinik bulgular ensefalopati, transvers myelit, radikülit ve serebral ataksidir. immünsupresif hastalarda, tedavi edilmeyen hastalarda ve kültür negatif enfektif endokardit hastalarında mortal seyredebilir. Bartonella baciliformis akut formda görülür ve beş gün süren yüksek ateş, halsizlik ve baş ağrısı ile seyreden Oroya ateş tablosuna neden olur. Kronik dönemde eruptif kutanöz lezyonlarla görülebilir.
Kronik bartonella enfeksiyonlarında tekrarlayan hafif ateş, bulanık görme, fotofobi, irritasyon görülebilir. Anemi, eklem ağrıları, denge sorunları, uyku problemleri ve hafıza kaybı olabilir.
CSD hastalığı bölgesel lenfadenopatiye eşlik eden ateş ve sistemik semptomlarla seyreden kendini sınırlayan bir klinik şeklinde görülür. Parinaud hastalığı; hastalığın okuluglanduler tutulumda nöroretinit, endokardit, granulomatöz hepatit, osteomyelit ve ensefalit görülebilir .
Tanı ve tedavi
Tanıda kedilerle temas histolojik olarak CSD spesifik bulgusu (lenfoid hiperplazi ile ortası nekrotik abseler ve granulomlar) ve immunflouresan ile seropozitiflik ile konulur. Akut dönemde serolojide IgM 1/16 ve IgG 1/64-256 da pozitiflik hastalık için tanımlayıcıdır.
Seropozitiflik 1-3 ay içerisinde pozitifleşir. Spesifik IgG titrasyonunun yüksekliği, enfeksiyonu gösterir. Kültür ve PCR yararlı bir yöntem değildir. Periferik yaymada eritrosit içinde bakteriler görülebilir.
Hemogramda lökositoz, sedimentasyon artışı ve CRP yüksekliği saptanabilir. Karaciğer tutulumunda karaciğer fonksiyon testlerinde ve kolestaz enzimlerinde yükseklik görülebilir.
Kesin tanı; biyopside immunohistokimyasal gümüşleme yöntemi ile bakterinin gösterilmesi veya histolojik incelemede granulomlarla konulur.
Serolojide ELSA, IFA ve PCR kullanılabilir.
Tedavide doksisiklin ve rifampisin 4-6 hafta kullanılır. Kronik hendek ateşine neden olan B.quintana tedavisinde doksisiklin ve gentamisin kombinasyonu 2-3 hafta kullanılır.
Bacillary angiomatosis ve peliosis hepatit durumlarında (özellikle HIV(+) olgularda) eritromisin 3-4 ay kullanılmalıdır. Dirençli olgularda TMP/SMX ve azitromisinde kullanılabilir.
Bartonella endokarditinde doksisiklin ve gentamisin kombinasyonu 4-6 hafta kullanılır.
Kontrol ve korunma
Bakteri insanlara kedilerden, köpeklerden bulaşır. Vektörler pire ve bitlerdir. Kişisel ve çevresel hijyen ve evcil hayvanlarda insektisitler yararlıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder