Periferik Arter Hastalığı (PAH)

Periferik Arter Hastalığı (PAH) , bacaklarda veya alt ekstremitelerde kalpten bacaklara kan taşıyan damarların daralması veya tıkanmasıdır. Öncelikle ateroskleroz adı verilen atardamarlardaki yağ plağının birikmesinden kaynaklanır. PAH herhangi bir kan damarında oluşabilir, ancak bacaklarda kollardan daha yaygındır.

 PAH için Risk Faktörleri

• Sigara içmek
• Yüksek tansiyon
• ateroskleroz
• Diyabet
• Yüksek kolestorol
• 60 yaşından büyük olmak

Erkekler ve kadın PAH'den eşit olarak etkilenir; ancak, siyah ırk, PAH riskinin artması ile ilişkilidir. Hispanik kökenli insanlar, Hispanik olmayan beyazlara kıyasla biraz daha yüksek PAH oranlarına benzer olabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık 8,5 milyon insanın, 60 yaşından büyüklerin % 12-20'sinde PAH'si vardır. PAH'ın genel nüfus bilinci, önceki çalışmalara dayanarak % 25 olduğu tahmin edilmektedir. 

Diğer klinik durumlar ve atardamar bozuklukları PAH semptomlarını taklit edebilir ve tüm PAH ateroskleroza bağlı gelişmemektedir.

PAH belirtileri ve belirtileri

PAH'in klasik belirtisi,  yürüme gibi zorlamalarla bacaklarda ağrı oluşması ancak  istirahat ile rahatlaması klasik bulgusudur. Bununla birlikte, PAH olan bireylerin % 40 kadarında bacak ağrısı yoktur. Kalça, uyluk veya baldırda ağrı, yürümeyle oluşan ağrı veya kramp semptomları (kladikasyon) oluşabilir. 

Bacakdaki periferik arter hastalığına işaret eden fiziki bulgular arasında; kas atrofisi, kıl dökülmesi, pürüzsüz parlak cilt, özellikle yürüme sırasında ağrının eşlik etmesi, ayakta azalmış nabız veya nabızsız ayak damarları,  bacaklar ve ayaklarda iyileşmeyen ülserler ve soğuk veya uyuşuk ayak parmakları olabilir. 

PAH'ın önlenmesi

• Fiziksel aktivite ve egzersiz, PAH'in önlenmesi ve PAH semptomlarının iyileştirilmesi için önemlidir. 
• Tütünden kaçının - sigara içmek PAH riskini 2-6 kat artırır ve PAH semptomlarını kötüleştirir. 
• Yüksek tansiyon, kolesterol ve diyabet kontrolü.

Denetimli egzersiz eğitimi programları, PAH'li bireylerde yürüme mesafesini artırabilir ve uzatabilir.

PAH Tanısı ve Tedavisi

PAH semptomları olan hastalarda, ayak bileği-brakiyal indeksi (ABI) ayak bileğindeki kan basıncını ölçen ve istirahatte ve egzersiz sonrası kollardaki kan basıncı ile karşılaştıran invaziv olmayan bir testtir. Ultrason, manyetik rezonans anjiyografi (MRA) ve bilgisayarlı tomografik (BT) anjiyografi gibi görüntüleme testleri, PAH tanısında ek bilgi sağlayabilir. 

• PAH olan bireyler, kalp krizi veya felce yol açabilecek koroner arter hastalığı ve serebrovasküler hastalık geliştirme riski altındadır. 
• Aspirin veya diğer benzer anti-trombosit ilaçlar, PAH ve ilişkili aterosklerozdan ciddi komplikasyonların gelişmesini engelleyebilir. 
• Sigarayı bırakmak için çaba sarf edilmelidir.
• Şiddetli vakalarda tıkalı arterleri baypass yapmak için ameliyat gerekebilir.

.